Brezilya Federal Senatosu

May 21, 2015

FEDERAL SENATO

Senatör Aloysio Nunes Ferrara’nın makamı

550 Sayılı Talep, Yıl: 2015

Senato İç Tüzüğü’nün 222. maddesi uyarınca ve Senato geleneklerine uygun olarak, Ermeni halkının imhasını amaçlayan harekâtın 100. Yıldönümü vesilesiyle Ermeni halkıyla dayanışma çağrısında bulunuyoruz. Çağrımızı aşağıdaki şekilde dile getiriyoruz:

"Federal Senato 100. Yıldönümünde, 24 Nisan 2015’te anılan Ermeni Soykırımı’nı tanır. Soykırım kurbanlarını saygıyla anar ve Ermeni sığınmacıların çocukları ve torunları olan binlerce Brezilyalının, ülkenin ekonomik, sosyal ve kültürel kurumlarına yaptıkları katkıların bilincinde olarak, soykırımların bir daha tekrarlanmaması için hiçbir soykırımın unutulmaması gerektiğinin altını çizer."

I – Dayanışma oylaması kayda geçirilecek,

II – Dayanışma metni Ermenistan Büyükelçiliği’ne sunulacak,

III – Bu metin ayrıca Cumhurbaşkanı ve Dışişleri Bakanlığı’na sunulacaktır.

Birinci Dünya Savaşı sırasında Ermeni halkının imhasına yönelik 1915 sürecinin, 100. Yıldönümü anılmıştır. Farklı milletlere mensup barışçı ailelerin yaşadığı Türk-Osmanlı İmparatorluğu’nun farklı şehirlerinde [1915’te] tüm Ermeni erkek nüfus tehcir ettirilmiş, bunun yanı sıra vadilerde ve nehir yataklarında katledilmiştir.

Aileler [Ermeni] topluca birbirine bağlanarak nehirlere atılmış, dolayısı ile içlerinden biri vurulduğunda hepsinin boğularak ölmesi hedeflenmiştir. Bu süreçte en az 1.5 milyon Ermeni’nin öldürüldüğü tahmin edilmektedir.

Tehcirin bir bölümü canlı hayvan taşımacılığında kullanılan trenlerle gerçekleştirildi. Çoğunluğu yaya olarak yüzlerce kilometre yürümek zorunda bırakılan kadınlar, açlık ve hastalıklar nedeniyle can verirken, sağ kalanlar da öldürüldü. Bu katliamların nedenleri, savaşın başında Ermenilerin Ruslarla işbirliği yapmak suretiyle ülkeye ihanet ettikleri iddiası, çok-milletli bir yapısı olan Osmanlı’nın tek kimlikli bir Türk ülkesine dönüştürülebilmesi için ırk temelli bir temizliğe gidilmesinin zorunluluğu ve Ermenilerin genel olarak nüfusun geri kalanından daha varlıklı ve eğitimli olması durumu ile açıklanmaya çalışıldı.

Çok sayıda insan katledildi. Zulme uğrayanların tespit edilmesini, direnmelerini ve dışarıdan yardım almalarını imkansız hala getirebilmek için insanlar kitleler halinde tehcir ettirildi. Gazla boğma, ama en önemlisi sistematik inkâr, tarihsel gerçekleri ortaya çıkarma girişiminde bulunanlara baskı uygulama ve yıldırma, ne yazık ki Ermeni Soykırımı’nı bir emsal haline getirdi.

20. yüzyıldaki Ermenilerin imhasının, aralarındaki farklılıkları bir yana bırakacak olursak, Yahudi Soykırımı’nın habercisi olduğuna dair hiçbir kuşku yoktur. Uygulanan imha politikası Türkiye devleti tarafından hâlen inkâr edilmektedir. Oysa, modern Türkiye devletinin kurucusu Kemal Atatürk 1920’de katliamların yapıldığını kabul ederek yaşananları “utanç verici" olarak tanımlamıştır.

Ermeni Soykırımı, sayısı sürekli artan önemli ülkeler tarafından tanınmıştır. Güney Amerika’da Arjantin, Bolivya, Şili, Uruguay ve Venezuela bu doğrultuda açıklamalar yapmıştır. Avrupa ülkelerinin çoğu Ermeni Soykırımı’nı tanımış ve son olarak Avrupa Parlamentosu da, yine bu yönde bir karar almıştır.

Türkiye ile tarihsel olarak yakın ilişki içinde bulunan ve “soykırım" sözcüğünü kullanmakta isteksiz olan Almanya bile 100. Yıldönümünde Ermeni Soykırımı’nı tanımıştır. Papa Francis, Ermenilere yapılan katliamların “20. Yüzyılın İlk Soykırımı" olduğunu belirtmiştir.

Brezilya’da, çoğu São Paulo’da olmak üzere en az 100 bin Ermeni’nin yaşadığı tahmin ediliyor. Onların ataları soykırımdan kaçarak vatanlarını terk etmek zorunda kalan insanlardı. Brezilya topraklarında yaşamlarını sürdürdüler, aileler kurdular, ülkemizin toplumsal ve kültürel yaşamına katkıda bulundular.

Brezilya hükümeti, ne yazık ki henüz Ermeni Soykırımı’nı tanımadı. Ancak bazı eyaletler tanıma kararı aldılar. Brezilya’da Ceará ve Parana eyaletlerinin Yasama Meclisleri Ermeni Soykırımı’nı tanıdı.

2015 yılında São Paulo eyaleti 24 Nisan’ı “Ermeni Soykırımı’nı Tanıma ve Soykırım Kurbanlarını Anma Günü" olarak kabul etmiş ve bu tarihi devletin resmi takvimine dahil etmiştir.

Toplantı Salonu, 21 Mayıs 2015

Senatör ALOYSIO NUNES FERREIRA

Senatör JOSÉ SERRA

(Resmi olmayan İngilizce çevirisinden Türkçeye aktarılmıştır)